♡ Terug naar blogoverzicht

De weg van dood en leven

11 maart 2016

Schrijven helpt. Bijna altijd als ik heb geschreven krijg ik nieuwe inzichten en weer iets meer vrijheid in mijn hoofd. Het is soms ook zo ingewikkeld dat ik wel van alles denk en voel maar het gewoon niet altijd even goed begrijp of kan overzien. Als ik schrijf zet ik automatisch alles op een rijtje en aan het eind van een verhaal, dat er dan vanzelf weer is gekomen, heb ik wat meer rust, en vaak weer wat over mezelf geleerd.



Zo ook dit keer. Of eigenlijk heb ik nu niet zo zeer iets geleerd, maar meer de weg voor mezelf een beetje opengebroken die ik aan het bewandelen ben. Namelijk de weg naar het hebben van een dood en een levend kind. Een ingewikkeld pad met flink wat obstakels waar ik nu dus sinds drie dagen wat meer zicht op heb. Ik merk het omdat ik weer tranen heb laten stromen voor Boris, en al iets meer tijd heb besteed aan mijn groeiende buik.


Vannacht toen ik in bed lag en Ad al sliep, voelde ik mijn baarmoeder een beetje trekken. Die is nu natuurlijk flink aan het groeien, en ik begin het mooie gevoel weer te herkennen van een kindje in mijn buik. In het begin voelde ik zwangerschap vooral door de misselijkheid en wat andere vage kwaaltjes, maar ik begin nu ook langzaam weer te voelen dat ik wat draag. Ik vind het een heel fijn gevoel hoewel het ook tegelijk een soort heimwee geeft naar de tijd dat Boris bij me was. Maar vannacht had ik voor het eerst contact met ons tweede kindje. Natuurlijk nog niet echt want daarvoor is hij of zij nog veel te klein, maar ik merkte dat ik, toen ik mijn hand op mijn buik legde, bewust aan ons kindje dacht. Ik vond het fijn en voelde een warm gevoel van verlangen en liefde. Ik had het nog niet eerder gevoeld deze zwangerschap dus ik ben er erg blij mee.


Gisteren hebben we ons bed weer terug gezet in de positie zoals hij stond toen Boris bij ons was. We hadden de situatie even veranderd omdat Ad het lastig vond, en nu staat het weer zoals eerst omdat het ook gewoon praktisch is voor onze slaapkamer. Het lag weer prima, maar toch moest ik af en toe denken aan het wiegje dat naast mij op die plek stond. Alsof de film weer eventjes werd afgespeeld. Ik werd er niet verdrietig van, en heb kunnen genieten van ons tweede kindje, dus het is okee.


Of het nu het schrijven van mijn vorige verhaal is geweest of het feit dat het bed weer terug op zijn plek staat, vanochtend werd ik wakker met een knoop in mijn maag en heb ik vreselijk hard gehuild omdat ik mijn zoon zo mis. Misschien komt het ook wel juist doordat ik vannacht gevoelsmatig zo dicht bij ons tweede kindje was.

Hoe dan ook, het was een heftige huilbui. Eentje die uit mijn tenen kwam en die ik er bijna uit moest persen. Alsof de tranen van heel ver kwamen, en dat was denk ik ook zo. Het voelt nog niet echt als een opluchting dus er zal nog wel meer stromen de komende dagen, maar ik ben blij dat er weer een begin is en dat de leidingen weer open zijn.


Het is misschien gek maar als ik denk aan de bevalling in september (ik ga er maar ‘gewoon’ vanuit dat alles goed gaat) kan ik me bijna niet voorstellen dat ik een levend babytje op mijn borst krijg. Als ik denk aan kindje nummer twee, denk ik gewoon weer aan een heel stil, nog warm, rustig lijfje dat zijn of haar oogjes niet open doet. Het is het enige dat ik ken, en het was ook het allermooiste moment in mijn leven. Net als alle moeders kan ik me ook niet voorstellen dat ik net zoveel ga houden van deze kleine als dat ik van Boris doe, maar dat schijnt allemaal goed te komen als het zover is. Het lijkt me alleen zo vreemd dat hij of zij gaat bewegen, de oogjes open doet en waarschijnlijk heel veel lawaai gaat maken als het een beetje op mij lijkt. Ik kan het me bijna niet voorstellen en ik durf het ook niet echt, maar ik kijk er wel heel erg naar uit.


Het is fijn om te weten dat liefde vanzelf gaat. Ik weet dat ook echt heel zeker want tijdens de bevalling was ik zo bang dat ik niet van Boris zou kunnen houden, en niet zou voelen wat ik wilde voelen, maar het ging gewoon vanzelf. Het moment dat ik mijn mooie kleine ventje voor het eerst vasthield was fantastisch en ik vind het zo erg dat ik dat nooit meer kan doen.

Dat besefte ik me vanochtend ook eventjes extra goed. Ik zal ons tweede kindje kunnen vasthouden, maar Boris niet meer. Nooit meer. Voor áltijd nooit meer. En dat doet pijn. Ik voel me niet schuldig dat we nog een kindje krijgen maar het doet wel pijn dat we veel meer tijd met deze kleine kunnen doorbrengen dan met Boris. De tijd met Boris was veel te snel op en dat is heel erg verdrietig.


Daarom zal de weg van leven en dood nooit meer ophouden. Vanaf nu bewandel ik de weg met leven en dood. Eigenlijk doet iedereen dat natuurlijk in zekere zin, maar ik heb het nu van zo dichtbij gezien waardoor dood en leven ook letterlijk altijd voelbaar zijn. Gelukkig ben ik niet bang voor de dood. Vooral niet meer sinds ik Boris heb gezien, hij was zo prachtig mooi en hij straalde zo veel rust uit, niets om bang voor te zijn. Ik bewandel de weg vol goede moed en levenslust, en zal blijven vechten tegen de obstakels. Maar vooral zal ik proberen te genieten van alle mooie dingen die ik onderweg tegenkom. En het bordje met ‘einde Niemandsland’ lijkt ergens in de verte in zicht…



Deel deze blog via:

28 juni 2024
Het is gek eigenlijk hoe het er ineens kan zijn, triggers die meestal geen trigger zijn, maar dan als donderslag bij heldere hemel kan het zomaar inslaan. Een steek in mijn hart omdat hij er niet meer is… We waren met wat dames en kinderen gezellig aan het picknicken, en ineens, gewoon tijdens het bestellen van een ijsje voor Babet, klinkt er keihard in mijn hoofd; ‘En geen ijsje voor Boris…’. Het overviel me enorm en ik voelde lichte paniek, want ik stond in een drukke rij in een te warme snackbar. ‘Niet aan denken nu, het is oké, wegslikken’. En dat lukte, al bleef er een weemoedig gevoel over. Logisch ook, want de pijn blijft zo gemeen. Eenmaal buiten met onze ijsjes was het goed. Ik noemde het niet, al had het gekund want ik was in fijn gezelschap, maar ik wilde het niet aan. Dat kan ik eigenlijk ook niet zo goed, dat doe ik liever alleen en van me afschrijvend, zoals nu. Het is dat stille verdriet waar ik zelf mee zal moeten blijven dealen. Ik keek naar mijn spelende, lachende meisje en gaf haar extra kusjes op haar wang. Ze is zo mooi! En wat ben ik blij dat wij samen wél ijsjes kunnen eten…
4 mei 2024
We hadden een pittige week. Op Koningsdag brak Babet haar enkel en op de jaardag van Boris de 29e hoorden we dat één van onze vrienden lag te vechten voor zijn leven. Het maakte dat ik die dag vooral bezig was met dingen regelen voor Babet, en veel zorgen maken. We hadden ook taart en slingers voor Boris, lieten een ballon op samen en brachten een kadootje en kaarsje naar zijn graf. Maar waar ik normaal zo met hem bezig ben op zijn dagen, omdat ik dat fijn vindt, lukte het me nu niet om er volledig in te duiken. Is dat erg? Niet perse, het was begrijpelijk anders die dag, en we hebben fijne momentjes gehad voor Boris. Maar ik merk dat ik emotioneel op een soort sluimer stond, en daar voel ik me schuldig over tegenover Boris.  En nu is het vandaag ineens al weer 4 mei, de dag dat we hem moesten begraven en hem onze allerlaatste kusjes en knuffels gaven, en nog steeds sta ik op sluimer. Het kan niet anders dan dat het gaat breken, de stormvloed zal er een keertje uit komen, maar nu dus even niet. We gaan vandaag nog even naar zijn grafje, en ik hoop dat het vanavond gaat onweren, dat deed het negen jaar geleden ook. Lieve Boris, Sorry dat het anders was, dat ik niet met al mijn aandacht bij je kon zijn. En je bent er toch wel, dat weet ik, je bent er altijd. Papa zei dat het goed is zo, en dat denk ik ook. Wat kunnen we ook anders!? Je zult hier fysiek nooit meer zijn en daar dealen we mee zo goed en kwaad als het kan. Maar ik blijf altijd je mama lief ventje. Altijd zal ik je mijn liefde blijven geven! En ik hoop dat je het voelt zoals ik jou ook nog voel in elke vezel van mijn lijf. Ik hou van jou! Mama ✨
18 april 2024
Nog maar 11 nachtjes, en dan wordt Boris negen. Al wordt hij dat nooit echt, want zijn hartje stopte al voor het leven écht kon beginnen. Maar negen jaar! Als een eeuw en een dag tegelijkertijd. Vanochtend had ik het met mijn man over zijn dag, en over dat ik het vorig jaar zo lastig vond. Ik worstel elk jaar weer opnieuw met hoe we de dagen moeten indelen, en leg mijzelf én mijn omgeving dan allerlei regels op. Vorig jaar zorgde dat voor wrijving, waardoor de dag nog zwaarder werd dan hij al was, en dat wil ik niet meer. Het mag gewoon een fijne liefdevolle dag zijn voor ons, net als de dagen eromheen. Dus ik ga proberen het los te laten. En het is ook gewoon zwaar, en een eenzaam proces. Althans, zo ervaar ik dat zelf. Het zwarte van de dood overleef je niet samen, daarvoor voelt het voor mij te persoonlijk. Natuurlijk is het fijn als je het kunt delen met je dierbaren, en gelukkig kan ik dat ook, maar het diepste verdriet doorsta je alleen. Het doorvoelen, het verweven, geluk durven omarmen, weer leren leven in het licht. Je moet het jezelf toestaan deze stappen te zetten, en dan ook nog eens met vallen en opstaan, want soms valt alles onverwacht als een kaartenhuis in elkaar. De tijd zorgde gelukkig voor meer lucht en licht, maar ik weet het nog zo goed. Alles. In een seconde ben ik terug bij zijn geur, zijn handjes, het gevoel in mijn buik, de liefde en het afscheid. Het grootste verdriet, maar ook zoveel prachtige en dierbare herinneringen. In april is dit gevoel altijd wat dichterbij, alsof het verstrengeld is met wat de natuur ons brengt in de lente. Ik schreef net een gedichtje, over de eenzame strijd en over het licht en de liefde die ik terug vond. Ik deel het graag met je, samen met een foto van onze allermooiste tovenaar. Misschien vind je het mooi en herken je jezelf een beetje. Ik wens je in ieder geval heel veel kracht voor de zware momenten, en een beetje troost en licht wanneer daar ruimte voor is. Liefs Anja
20 maart 2024
Tijdens mijn vakantie liep ik even alleen langs het strand. Ik voelde het zand onder mijn voeten en de zon op mijn lijf. In de verte hoorde ik de mensen maar ik hoorde vooral de wind en het water tegen de rotsvorming klotsen. Dit is de plek waar mijn gedachten kunnen stromen. Waar ik durf te dromen maar ook eerlijk durf te zijn naar mezelf. Ik ben er minder vaak dan ik zou willen, maar ze trekt me aan, de zee. En terwijl ik daar liep, besefte ik dat ik op zoek ben naar rust. Vooral in mijzelf maar ook in mijn dagen. Weer op zoek naar de sterke connectie met mezelf die ik zo diep voelde nadat ik Boris moest verliezen. Ons grootste verdriet zorgde ervoor dat we dichter bij elkaar en onszelf waren dan ooit. En naar dat gevoel verlang ik terug. Het gevoel dat je lijf je vertelt welke stappen je moet nemen, en welke juist niet. Ik ben inmiddels de zoektocht naar dat gevoel begonnen, en dat is een spannend maar fijn traject. Tijdens de vakantie vergat ik het vosje van Boris. Ik had hem wel eens eerder niet mee, maar dan vaak bewust. Nu schrok ik toen ik erachter kwam dat hij niet mee was. Want, schuldgevoel. Hoe kan ik nou op vakantie gaan, en niet denken aan het vosje van mijn overleden zoon? Ik werd even verdrietig, en had die emotie ook even nodig, maar eigenlijk kon ik het ook weer vrij snel van mij af zetten. Blijkbaar heb ik het vosje niet meer altijd nodig, en gun ik mijzelf de rust om het zélf te doen. Want Boris is er toch wel, altijd voel ik de connectie met hem, daar heb ik geen vosje of iets anders voor nodig. Gisteren gaf ik een lezing aan zorgprofessionals, in het ziekenhuis waar Boris bijna negen jaar geleden stil is geboren. Ik werd hiervoor gevraagd, en vond het een mooi moment om dit te doen, juist in dit ziekenhuis, en om te kijken of ik vaker wil spreken op andere plekken. Een lezing geven is op zich zelf al best een spannend iets, maar ook was ik benieuwd naar wat het met mijzelf zou doen en of ik mijn emotie in bedwang kon houden. En dat lukte! Op een heel klein moment na, want sommige dingen blijven te hartverscheurend om te vertellen, en die spreek ik nog steeds niet makkelijk uit, waarschijnlijk nooit. Maar het was een waardevolle middag, waar ook de verpleegkundige bij was die ons zo liefdevol ondersteunde toen Boris werd geboren. Fijn om elkaar echt even in de ogen te kijken na al die jaren, met een wederzijdse blik van dankbaarheid en bijzonder genoeg warme herinneringen aan dat zoveel omvattende moment. En weet je wat bijzonder is? De berusting die ik zo zoek in mijzelf heb ik denk ik bij Boris gevonden. Ons verlies, en zijn andere vorm van aanwezigheid heb ik geaccepteerd voor zover dat mogelijk is. Begrijp me niet verkeerd, als ik denk aan het moment dat de dood er ineens was, en dat ik onze zoon moest begraven, dan ga ik opnieuw door de grond. Het is het zwartste dat ik ooit meemaakte. Maar tegelijk ook het mooiste. Want zijn lieve kleine handjes, de liefde die hij ons bracht, en alle herinneringen die we toch konden maken, zijn van onschatbare waarde. Ze zijn met mij verweven tot in het diepste van mijn ziel. Maar de berusting in dat het is zoals het is, voelt heel fijn. En het maakt dat ik er over kan praten en delen zonder dat ik er aan onder door ga, zoals ik doe bij Vlinderkusje en bijvoorbeeld bij de lezing van gisteren. Het is een rust die ik nooit gedacht had te vinden, en in eerste instantie ook niet wílde vinden. Want, schuldgevoel. Ik blijf tenslotte zijn moeder die het gewoon graag zo goed wil doen voor hem. Ik ken een pijn die, gelukkig, maar weinig mensen kennen. Die pijn zal nooit verdwijnen, ik zal het mee nemen naar mijn eigen graf. Maar toch voel ik me gezegend, met alle liefde en de berusting die ik al wél heb gevonden. Wie weet wil Boris me een beetje helpen bij de andere rust waar ik zo naar verlang… Liefs Anja
6 augustus 2023
‘Gaan jullie nog op vakantie?’ ‘Ja, we gaan voor het eerst weer met zijn allen!’ Au… Het was er uit voor ik er erg in had. Ik zei het met een lach, want ik heb er oprecht veel zin in, maar ik zeg nooit ‘met zijn allen’. Het doet teveel pijn dat we nooit meer volledig samen zijn, en daarom probeer ik die woorden te vermijden. De vakantie is voor Babet al begonnen, en door de regen loopt ze soms met haar ziel onder de arm. En wanneer ze wat meer tijd heeft om zich te vervelen, gaat ze Boris missen. Ondanks dat ze fysiek nooit bij hem was, mist ze hem wel degelijk. De wetenschap dat ze een grote broer had kúnnen hebben om mee te spelen doet haar pijn, en dat begrijp ik. Boris is er altijd, maar we praten niet meer dagelijks over hem. Eigenlijk heeft Babet het vaker over Boris dan wij zelf, en soms denk ik dat dit door mij komt. Dat ik onbewust de leegte van Boris om me heen draag, en dat ze dat voelt. Dat ze daarom verlatingsangst heeft en het moeilijk vindt om naar school te gaan. En dat ik mezelf dan regels opleg, zoals het vermijden van de woorden ‘met zijn allen’, helpt daar niet aan mee. Deze week vierde één van mijn sterrenmama vriendinnen de jaardag van hun zoon. Ze vertelde dat ze samen het leven hebben gevierd met een dagje uit, en vooral plezier hadden ter ere van hun zoon. Ik voelde een verlangen dat ook te kunnen. Door de regels die ik mijzelf steeds blijf opleggen over hoe het ‘moet’, beperk ik mijzelf in mijn eigen geluk, en misschien ook wel soms die van mijn dierbaren. En eerlijk gezegd is het best vermoeiend deze regels na te leven. Wellicht zijn ze ook niet meer nodig. Laat ik beginnen met zeggen dat we dit jaar ‘met zijn allen’ op vakantie gaan. Alleen al aan deze zin denken zorgt voor tranen, want de pijn zit diep. En dat mag ook! Het doet ook gewoon verdomde zeer om nooit meer volledig te zijn. Maar dat hoeft niet volgens regels, dat mag allemaal zijn zoals het is. En zoals Babet altijd zegt; ‘Mama, we zijn nooit alleen, Boris woont in ons hart!’ Dus, als je het zo bekijkt, is ‘met zijn allen’ zelfs in dít leven, gewoon met zijn zessen… ★
5 juli 2023
‘Het is er weer, dat zeurende gevoel van niets en heel veel. Dat sluimerende niemandsland van geen groot verdriet, maar ook geen lief geluk. Een beetje onheilspellend eigenlijk, zoals het weer de laatste dagen. Misschien dat ik daarom gisteren wel de behoefte had om met mijn blog aan de slag te gaan. Ik had zin om te schrijven over Boris maar ik heb de woorden niet kunnen vinden. Want wat voel ik dan eigenlijk op zo’n moment wanneer mijn hoofd in dat niemandsland dwaalt? Terwijl ik naar buiten kijk, en de storm door de bomen zie razen, begrijp ik opeens wat ik nodig heb. Ik verlang naar de rauwheid. Ik wil even diep voelen dat ik mijn zoon mis, en daardoor dichtbij hem zijn. Dichtbij zijn geur, dichtbij dat hij er nog was, dichtbij Boris. Ik wil denken aan zijn kleine teentjes, zijn lieve neusje en de warmte van zijn lijfje op mijn borst. Ik wil even de pijn voelen van het loslaten terwijl ik hem kreeg. Voor mij kan dichtbij Boris zijn niet zonder de pijn, want dat magische moment van hem ontmoeten is onlosmakelijk verbonden met het zwarte van het verlies. Een stilgeboorte omhelst zoveel. Het is de grens van leven en dood, geboorte en sterven, allemaal op één enkel moment. Veel te donker door het rauwe van de dood, maar toch licht door het betoverende nieuwe leven, al is het zo stil… En Boris straalde! Hij was als een engel die met zijn sterrenstof alleen maar liefde bracht, hij was onze kleine tovenaar. Maar het blijft zo verdrietig, elke dag weer. Dat hij niet meer fysiek hier is. Dat hij niet gewoon opgroeit zoals zijn broer en zussen. Dat ik hem nooit meer kan zien, dat hij nooit mijn hand zal pakken, en nooit zal zeggen ‘mama, ik hou van jou’. Er rollen tranen, het zijn er maar een paar, maar het lucht op. Gewoon heel even voelen, heel even de pijn, heel eventjes dichtbij…  ★
Meer blogs weergeven...
Share by: